De autoaccu / startaccu
Een startaccu is, zoals de naam al zegt, speciaal ontworpen om een voertuig te kunnen starten, ook bij extreem lage temperaturen.
Een startmotor verbruikt relatief veel stroom, zodat een startaccu zodanig geconstrueerd is dat deze een korte tijd hoge stroom kan leveren (startstroom). Naast het leveren van een hoge stroom is ook de spanning van de accu bij het starten van belang: hoe hoger de spanning, hoe beter de startmotor ronddraait.
Een startaccu heeft daarom twee kenmerken:
- Een hoge stroom betekent dat de reactie tussen de componenten looddioxide (positieve plaat), lood (negatieve plaat) en het zwavelzuur zeer snel moet verlopen. Dit kan alleen maar als de reactieoppervlakken groot zijn. Een startaccu is daarom opgebouwd uit veel dunne platen.
- Een hoge spanning betekent dat de interne weerstand van de accu laag is.
Dit wordt bereikt door de platen dicht bij elkaar te monteren (dunne separatie) en een separatie te gebruiken die van zichzelf een zeer lage weerstand heeft, bijvoorbeeld de polyethyleen envelopseparatie. Door de constructie is een startaccu echter niet geschikt voor cyclisch gebruik (cycleren) en mag ten hoogste 20 procent ontladen worden.
Ook al zien een startaccu en, bijvoorbeeld, een recreatieaccu er hetzelfde uit en hebben ze dezelfde capaciteit, een recreatieaccu zal langer meegaan vanwege het gebruik van andere materialen. De hogere prijs van een recreatieaccu betaalt zich terug in een langere levensduur.
Hoe werkt een accu?
De loodaccu is gebaseerd op de dubbel sulfaattheorie wat wil zeggen dat de reactieproducten bij ontlading van de accu voor zowel de positieve als de negatieve plaat loodsulfaat is.
Wanneer een positieve en een negatieve plaat in zwavelzuur zijn geplaatst- en de polen met elkaar verbonden worden gaat de reactie spontaan verlopen doordat er een stroom kan lopen.
Waarom is een autoaccu een loodaccu?
Er zijn een aantal redenen waarom een lood accu gebruikt wordt:
- Een loodaccu is veel goedkoper dan een vergelijkbare nikkel-cadmium accu.
Een vergelijkbare nikkel-cadmium accu kan makkelijk het 8-voudige kosten van een lood accu.
- Een nikkel-cadmium accu heeft de langste levensduur in ontladen toestand en is niet bestand tegen overladen.
Dit betekent dat een nikkel-cadmium accu voor starttoepassing niet geschikt is, omdat de accu hiervoor geladen dient te zijn.
Doordat de accu niet tegen overladen kan is een geavanceerd (en duur) laadstroom-reguleringssysteem noodzakelijk.
Een loodaccu is zeer goed bestand tegen overladen en heeft een lange levensduur.
Recycling
Een ander aspect wat tegenwoordig zeer belangrijk is, is recycling. Een loodaccu is relatief eenvoudig te verwerken tot lood dat weer opnieuw wordt gebruikt voor accu's.
Waarom is mijn vrachtwagenaccu eerder versleten dan die van mijn auto?
Een startaccu mag slechts voor een klein deel ontladen worden.
In een personenauto zijn relatief weinig stroomverbruikers aanwezig en deze worden meestal alleen ingeschakeld als de motor loopt.
De accu blijft in principe altijd geladen. In een vrachtwagen zijn veel meer stroomverbruikers aanwezig die ook gebruikt worden als de vrachtwagen niet loopt zoals een laadklep of de standverwarming, telefoon, koffiezetapparaat, magnetron, lampen, televisie e.d. in het internationale transport. Met name de laatste zijn noodzakelijk om het voor een chauffeur leefbaar te houden maar doen een aanslag op de accu's doordat deze zeer diep ontladen worden.
Hoe ver de accu''s ontladen worden is relatief eenvoudig te bepalen. Noteer van elke stroomverbruiker het vermogen (Watt) en deel deze waarde door 24 Volt. Dit geeft de opgenomen stroom. Vermenigvuldig dit met het aantal uren dat de verbruiker aan staat en tel de waardes bij elkaar op. Vergelijk dit getal met de capaciteit van de op de truck aanwezige accu's en de maximale stroom die de dynamo kan leveren. Het plaatsen van semi-traktie accu's en een spanningsbegrenzer heeft een positieve invloed op de levensduur van de accu.
Wat gebeurt er met mijn autoaccu als ik hem inlever?
De versleten loodaccu's worden door Traktiebatterijen Nederland B.V. verzameld en naar een verwerker gebracht. Een ingenieus hoogovenproces maakt het mogelijk dat de aanwezige verbindingen in de versleten accu's (lood, looddioxide) weer om te zetten zijn in zogenaamd secundair (gerecycleerd) lood dat vervolgens teruggekocht wordt.
Wereldwijd wordt het aanbod secundair lood steeds groter wat betekent dat meer en meer accu's gerecycleerd worden. Naast de positieve invloed hiervan op het milieu heeft het ook een positieve invloed op de prijs van de accu; het aanbod van lood is stabieler en minder afhankelijk van de output van de mijnen (primair lood).
Is een autoaccu niet slecht voor het milieu?
Nee: niet zolang een loodaccu niet opengebarsten is of gedumpt wordt in het milieu en ingeleverd wordt bij traktiebatterijen nederland bij de aanschaf van een nieuwe accu. De accu's worden verzameld en gerecycleerd tot nieuw (secundair) lood dat weer in het productieproces te gebruiken is. Een bijkomend voordeel hiervan is dat minder looderts uit de milieu belastende mijnbouw noodzakelijk is. In Nederland worden bijna 99% van alle accu's door de gebruikers bij de inzamelpunten ter verwerking aangeboden.
Verschillende capaciteiten bij dezelfde afmetingen.
De capaciteit van een loodaccu wordt bepaald door de aanwezige hoeveelheid actieve massa in de accu. Hoe meer actieve massa, hoe hoger de prestaties. Dit is te bereiken door of dikkere platen met meer massa te gebruiken, of het aantal platen te vergroten. De 55559 heeft een capaciteit van 55Ah. Dit wordt bereikt met 5 positieve en 5 negatieve platen per cel. De 56219 moet 62Ah capaciteit leveren (en een hogere koudstartstroom) met dezelfde buitenafmetingen. Deze hogere capaciteit wordt bereikt door een extra positieve plaat toe te voegen (6 positieve en 6 negatieve platen).
Het verschil tussen 12 volt en 24 volt accusysteem.
Het antwoord op deze vraag is het vermogen dat door de accu's geleverd kan worden voor het starten van de vrachtwagen. Een vrachtwagen heeft een veel zwaardere motor dan een personenwagen en derhalve ook een veel zwaardere startmotor. Heeft de startmotor een vermogen van 13kW dan betekent dit dat als het systeem 12 Volt is dat de accu 13000 / 12 = 1080A zou moeten leveren. Dit is niet alleen voor de akku een zeer hoge stroom maar ook voor de bekabeling. In een 24 Volt systeem is de stroom de helft: 13000 / 24 = 540A. Dit betekent dat met een eenvoudigere c.q. goedkopere bekabeling volstaan kan worden.
Het bewaren van een accu bij langere stilstand.
Over het opslaan van een accu doen zeer veel fabeltjes de ronde, bijvoorbeeld:
- ontlaad de accu langzaam met een lampje en laad deze vervolgens weer op voor opslag.
- ontlaad de accu en gooi deze leeg, vul hem vervolgens met gedestilleerd water.
- laad de accu en gooi deze leeg, vul hem vervolgens met gedestilleerd water.
- houdt de accu altijd aan de lader.
Doe dit dus niet !
Een accu ontladen met een lampje totdat deze het niet meer doet, betekent dat de accu volkomen leeg is. Dit is zeer slecht voor de accu. Ontladen en vullen met water is in feite de accu dwingen tot sulfateren. Laden en vullen met water is feitelijk onmogelijk, omdat als de accu gekiept wordt (zeer slecht voor het milieu) 50% van het zuur achterblijft in de platen en de separatie. Een accu constant aan een ongeregelde lader houden, leidt tot overmatige corrosie van de positieve platen.
De juiste procedure voor opslag is:
- koppel de accu los van het systeem (eerst de min-pool) zodat lekstromen de accu niet kunnen ontladen.
- vul het elektroliet indien noodzakelijk tot aan de streep aan met gedestilleerd water, nooit met zuur.
- zet de accu aan de lader en laat deze zolang laden totdat voor tenminste 2 uur de spanning en het soortelijk gewicht van het elektroliet niet meer verandert (s.g. 1,28).
- maak het deksel en de polen goed schoon zodat er geen lekstromen kunnen lopen over het deksel die de accu ontladen.
- zet de accu koel en droog weg.