Het laadstation / accuruimte
Hoe richt ik een acculaadstation of batterijlaadstation in? De inrichting van een accu laadstation / accuruimte (ook wel accu laadstation of batterijlaadstation genoemd) is specialistenwerk dat aan heel wat wetten en regels onderhevig is. Zeker zo belangrijk zijn de drie traditionele factoren: orde, reinheid en regelmaat. Want wie zijn zaken goed voor elkaar heeft kan de totale operationele kosten aanzienlijk verlagen. Normen, wetten en praktijkrichtlijnen zijn onmisbaar, ook als het gaat om het laden van traktiebatterijen. Er kan immers heel wat misgaan als een batterij niet op correcte wijze en onder de juiste omstandigheden wordt geladen. Diezelfde wetten en regels maken het voor de leek tegelijkertijd echter bijna onmogelijk om door de bomen het bos nog te zien. Daarom groeit bij de gebruiker van electrisch aangedreven intern transportmaterieel de behoefte aan advies voor het inrichten van een goed georganiseerd batterijlaadstation, dat voldoet aan alle wet- en regelgevingen.
Richtlijn
In Nederland kennen we de praktijkrichtlijn: Veilig werken bij het laden van traktiebatterijen (NPR 3299), die in 2003 is geintroduceerd. Deze richtlijn bundelt de regels en normen uit onder andere de NEN 1010 en de NEN 3140. Hierbij geeft deze richtlijn aanwijzingen hoe er in de praktijk met verschillende regelgevingen en normen kan worden omgegaan. De NPR 3299 en de ATEX wetgeving zijn een leidraad voor het inrichten van laadruimten en laadplekken en beschrijft onder meer een methode voor risico-inventarisatie en evaluatie. De praktijkrichtlijn adviseert ook als het gaat om concreet te nemen maatregelen.
Milieu, arbo en veiligheid
De regelgeving dient onder andere ter bescherming van het milieu. Daarbij gaat het vooral om het elektroliet, waarmee de traktiebatterijen zijn gevuld. Elektroliet is een stof die de bodem sterk kan verontreinigen. De wetgever verplicht bij de minste kans op bodemverontreiniging maatregelen te treffen, bijvoorbeeld door het aanbrengen van een zuurvloeistofdichte vloer. Tevens is de NPR 3299 er voor de veiligheid en de arbeidsomstandigheden. Samen met de Arbowet leidt dit tot talloze verplichtingen en adviezen. Zo wordt er bijvoorbeeld geadviseerd een gasdetector op te nemen in het ventilatie- en beveiligingssysteem. Echter om de veiligheid ten aller tijde te garanderen adviseert Traktiebatterijen Nederland B.V. om naast dit systeem ook de accu laadinrichting te voorzien van een vaste regelmatige mechanische afzuiging.
Ontploffingsgevoelig
Een detector kan een mechanisch ventilatiesysteem inschakelen als er een te hoge concentratie waterstof aanwezig is in de laadruimte. Indien waterstof in aanraking komt met zuurstof kan het uiterst ontploffingsgevoelige knalgas ontstaan. Slechts een kleine concentratie waterstof (4 volumeprocenten) kan in combinatie met een ontstekingsenergie van slechts 0,019 Joule (een lasvonk, electrische installaties of hete oppervlakten) al catastrofale gevolgen hebben.
Normen en regels
Maar er zijn nog veel meer regels en normen. Het is verstandig om de batterijen op een lastdrager te plaatsen, die beluchting van onderen mogelijk maakt. Daarnaast zal er voldoende afzuiging aanwezig moeten zijn. Tijdens het laadproces komen zoals gezegd, waterstofdampen vrij. Die dampen mogen nooit worden aangezogen door een lader. Vandaar dat de wet een afstand tussen lader en batterij aanhoudt van minimaal een meter, tenzij een mechanische afzuiging is voorgeschreven. Zeker als het gaat over de benodigde afzuiging is het verstandig om tijdig een expert in te schakelen. Door zo'n specialist in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken bij het inrichten van een laadstation kan veel geld worden bespaard.
Verval
Verder moet de zuurbestendige vloer van de acculaadruimte een verval hebben van twee procent ten opzichte van rioolstelsels of putten. Het laagste punt van de laadruimte wordt voorzien van een zuurdichte afvalput met een minimale inhoud van 0,25 m3. Zo'n put mag natuurlijk nooit of te nimmer zijn aangesloten op het rioleringssysteem. Indien nodig, moet de afvalput kunnen worden leeggepompt. Afhankelijk van de inzetomstandigheden kan in plaats van de put ook worden gekozen voor het aanhouden van een voorraad neutralisatiemiddel (Natriumcarbonaat). Dit is vanzelfsprekend een meer voordelige optie.
Waterleiding en electra
Ook een waterleiding en een waterkraan mogen niet ontbreken. Om te voorkomen dat er kortsluiting ontstaat door lekkages of condensvorming is het raadzaam om waterleidingen in de buurt van een lader zo laag mogelijk te monteren. Ten slotte dient er voor iedere lader een electragroep aanwezig te zijn.
Organisatorisch
Naast de genoemde bouwtechnische eisen gelden verschillende organisatorische eisen, die net zo belangrijk zijn. Vanwege de kans op knalgas, is het verboden om in een laadruimte te roken, lassen of slijpen. Tevens dient de ruimte voldoende te zijn gemarkeerd en moeten de gebruiksaanwijzingen van de laders duidelijk zichtbaar zijn. Voor het geval er toch iets fout gaat, dient daarnaast minimaal een oogdouche binnen handbereik te zijn. Ook veiligheidsbrillen, zuurbestendige handschoenen, een zuurbestendig schort en een brandblusser mogen niet ontbreken.
Orde
Het zijn slechts enkele verplichtingen en normen die de wet voorschrijft, maar ze geven overduidelijk het belang van een goed ingericht laadstation aan. Duidelijk is dan ook dat de NPR 3299 enige broodnodige orde schept in het labyrint aan regels. Met de vroegere normen was er veel onduidelijkheid. Er werden verschillende normen gehanteerd, waardoor er te weinig, of misschien wel teveel maatregelen werden getroffen. Dat laatste kan nooit de bedoeling zijn. Het inrichten van een goed georganiseerd laadstation kent immers ook een bedrijfseconomische kant.
Reductie operationele kosten
Er dient een juiste balans te worden gevonden tussen veiligheid en het naleven van de regels enerzijds en het kostenplaatje anderzijds. De gebruiker wil immers de totale operationele kosten zo laag mogelijk houden. Ook daarbij kan een specialist absoluut een belangrijke rol spelen. Bij het reduceren van de totale operationele kosten, komt het in de praktijk neer op twee zaken; het beperken van schades en een zo efficient mogelijke inzet van de totale vloot batterijen.
Kans op beschadiging
Indien het laden van de (wissel)batterijen ongecontroleerd en ongeorganiseerd geschiedt, zal de kans op beschadiging toenemen. Bovendien is dan niet bekend of een batterij optimaal wordt ingezet en geladen, waardoor de kans groot is dat de levensduur van de batterij aanzienlijk korter uitvalt dan vooraf berekend. Een goed ingericht laadstation biedt overzicht, controle en de mogelijkheid om het laadproces optimaal te beheersen. Schades worden hierdoor drastisch gereduceerd en de snelheid van het totale proces stijgt.